Линклар

Шошилинч хабар
26 ноябр 2024, Тошкент вақти: 13:42

Январь воқеалари. Қозоғистонни ларзага солган намойиш ва зўравонликлар силсиласи

2 январь куни Қозоғистон ғарбида жойлашган Жанаўзен шаҳрида ёқилғи нархининг икки бараварга ошишидан норозилар бошлаган акция мамлакат бўйлаб норозилик тўлқинини келтириб чиқарди.

Ёнилғи нархининг оширилишига қарши оммавий норозилик намойишлари манзарасида Қозоғистон ҳукумати истеъфога чиқарилди, Нурсултон Назарбоев истеъфога кетди.

Президент Қасим-Жомарт Тоқаев илтимосига кўра, КХШТ ҳарбийлари Қозоғистонга киритилди. Мамлакатда "антитеррор" тадбирлари бошланди.

Матбуот котибияти: Назарбоев Қозоғистонни тарк этмаган

Қозоғистон собиқ президентининг матбуот котиби Айдос Укибай Твиттерда Нурсултон Назарбоев Қозоғистонни тарк этмагани ва ҳозир пойтахтда эканини маълум қилди.

Унинг сўзларига кўра, Назарбоев “бир қатор маслаҳат учрашувлари ўтказади ва Қозоғистон президенти Қосим-Жомарт Тоқаев билан бевосита алоқада”. Қозоғистонда суюлтирилган газ нархи ошишига қарши оммавий норозилик намойишлари бошланганидан бери Назарбоев халқ олдига чиқмаган.


"Элбоши Қозоғистон пойтахти Нур-Султон шаҳрида. Сиздан била туриб ёлғон ва спекулятив маълумотларни тарқатмасликни сўраймиз. Элбоши бир қатор маслаҳат учрашувлари ўтказади ва Қозоғистон президенти Қосим-Жомарт Тоқаев билан бевосита алоқада”, деб ёзди Назарбоев матбуот котиби.

Унинг қўшимча қилишича, Назарбоев “Қозоғистонга дўст бўлган давлатлар раҳбарлари билан бир неча бор телефон орқали мулоқот қилган”.
“Элбоши барчани ҳозирги қийинчиликларни йенгиб ўтиш ва мамлакатимиз яхлитлигини таъминлаш учун Қозоғистон президенти атрофида бирлашишга чақиради”, — деб ёзади матбуот котиби.
Қозоғистоннинг биринчи президенти Нурсултон Назарбоев 2021 йил 28 декабрдан буён омма олдига кўриниш бермаган.

У одатда асосий мавзуларда халққа мурожаат қилган бўлса-да, мамлакатда кенг кўламли норозилик намойишлари ҳақида изоҳ берганича йўқ. Унинг касаллиги ва ҳатто ўлими ҳақидаги миш-мишлар мухолифат матбуоти ва ижтимоий тармоқларда тарқалмоқда.

6 январ куни Қирғизистон ОАВлари Бишкекдаги “Манас” аэропортига Қозоғистон биринчи президентининг оиласига тегишли эканлиги айтилаётган иккита шахсий самолёт учиб ўтгани ҳақида хабар берди.

5 январ куни эса Қозоғистоннинг биринчи президенти Нурсултон Назарбоев Қозоғистон Хавфсизлик кенгаши раҳбари лавозимини тарк этди. Ушбу органни энди мамлакатнинг амалдаги президенти Қосим-Жомарт Тоқаев бошқаради.

Назарбоев 2019 йилда президентликдан кетганидан кейин Хавфсизлик кенгашини бошқариб келган.

Тоқаев 10 январ куни Қозоғистонда миллий мотам эълон қилди

Қозоғистон президенти Қосим-Жомарт Тоқаев тартибсизликлар қурбонлари хотирасига 2022 йилнинг 10 январ кунини республикада "умумхалқ мотам куни" деб эълон қилди.

Бу ҳақда унинг матбуот котиби Берик Уали маълум қилди.

Мамлакатнинг бир қатор вилоятларида содир бўлган фожиали воқеалар натижасида кўплаб инсонлар қурбон бўлгани муносабати билан Қозоғистон президенти Қосим-Жомарт Тоқаев 2022 йил 10 январни миллий мотам куни деб эълон қилиш тўғрисида қарор қабул қилди”, — деб ёзди Уали ўзининг Фейсбук саҳифаси.

Унинг қайд этишича, фармон президент сайтида эълон қилинади.

Аввалроқ Тоқаев КХШТ кучларининг Нур-Султонда хавфсизлик функцияларини бажариши Қозоғистон ҳуқуқ-тартибот идоралари кучларининг бир қисмини озод қилиш ва уларни Олмаотага қайта жойлаштириш имконини берганини маълум қилганди.

Республика бўйлаб 4 мингдан зиёд одам қўлга олинди

Нур-Султондаги полиция тўсиқлари
Нур-Султондаги полиция тўсиқлари

ИИВ маълумотларига кўра, Қозоғистонда 4000 га яқин, Олмаотада эса юзга яқин одам ҳибсга олинган.

Атирау вилояти бўйича алоҳида маълумотлар: 104 киши ҳибсга олинган. 35 нафар полициячи яраланган, бирининг аҳволи оғир экани хабар қилинди.

Ички ишлар вазирлиги, шунингдек, Толдиқўрғонда 15 нафар қуролланган шахс тергов изоляторини эгаллаб олишга уринганини хабар қилди. Ҳужум қайтарилди, ҳужумчилардан 3 нафари ҳалок бўлди, қолганлари жароҳатлангани айтилди. Шунингдек, ҳужум пайтида бир полициячи ҳалок бўлгани, икки нафари яралангани маълум.

7 январ куни маҳаллий вақт билан эрталаб соат 4:30 да полиция Ақтўбедаги майдонга йиғилган 100 дан ортиқ одамга қарата ўқ узди ва намойишни зўравонлик билан тарқатди. Ақтўбелик фаолларнинг Озодликка маълум қилишича, бир неча киши жароҳат олиб, касалхонага ётқизилган. Ўлганлар бор-йўқлиги номаълум. Ҳозирда ҳокимлик биноси полиция ҳимоясида қолмоқда.

Қарағанда вилоятининг Жезқазғон шаҳрида 7 январга ўтар кечаси намойишчилар ўз ихтиёри билан тарқалди. Бугун эрталаб шаҳарга қарашли конларда иш қайта тикланди. Бу ҳақда кончиларнинг ўзлари Озодликнинг қозоқ хизмати мухбирига маълум қилишди.

7 январга ўтар кечаси Қарағандада бир неча киши қўлга олинди. Вилоят ички ишлар бошқармаси ҳибсга олинганлар “вазиятни янада оғирлаштириш”ни мақсад қилганини айтди. Маҳаллий ҳокимият вакиллари минтақадаги вазиятни тўлиқ назорат қилаётганини айтмоқда.

"Ёввойи Арман" Жумагелдиев полиция ходимларини отганликда гумонланмоқда

(Арман Жумагелдиевнинг ҳибсга олиниши пайти)

“Хабар 24” давлат телеканали Қозоғистон Ички ишлар вазирлигига таяниб хабар беришича, мамлакатда 3811 киши ҳибсга олинган, улар орасида “Ёввойи Арман” лақаби билан танилган криминал авторитет Арман Жумагелдиев ҳам бор. Вазирлик маълумотларига кўра, жами “жиноий гуруҳнинг олти нафар аъзоси” қўлга олинган. Улар милиция ходимларига қарата ўқ отганликда гумонланмоқда.

5 январ куни Олмаота ҳокимлиги олдидаги норозилик намойишига йиғилганлар орасида Арман Жумагелдиев ҳам бўлгани хабар қилинган эди.

Жумагелдиев 2005 йилдан бери танилган. “Ёввойи Арман” номи билан танилган бу шахс бир гуруҳ одамлари билан бирга Чимкентдаги сиёсатчи Жармахон Туёқбой бошчилигидаги норозилик акцияси иштирокчиларига ҳужум қилишган. Кейинроқ Жумагелдиевга нисбатан жиноий иш қўзғатилиб, у судланган.

2008 йилда Чимкент марказидаги отишмада ҳам Жумагелдиев номи тилга олинган эди. Кейинчалик у яна бир неча марта ҳибсга олинган.

Давомини ўқинг

XS
SM
MD
LG